Theo Liên bộ Tài chính- Công Thương, xăng dầu tiêu dùng trong nước hiện nay chủ yếu phải nhập khẩu, giá trong nước phụ thuộc vào sự biến động của giá thị trường thế giới. Nếu so sánh giá xăng dầu thế giới bình quân tháng 2/2012 với giá xăng dầu thế giới bình quân làm căn cứ điều chỉnh giá xăng dầu trong nước ngày 10/10/2011, mức tăng như sau (theo thứ tự: xăng, dầu điêzen, dầu hỏa, mazut, dầu thô WTI): 6,97%; 9,68%; 8,56%; 12,79%; 21,73%. Đáng chú ý là những ngày cuối tháng 2/2012 và đầu tháng 3/2012 giá đã tăng mạnh và tăng lên mức cao nhất trong 9 tháng gần đây.

Như phân tích trên đây, do từ cuối năm 2011, đầu năm 2012 giá xăng dầu thế giới vận động theo xu hướng tăng đã làm giá cơ sở tăng cao. Để giữ bình ổn giá trong nước Chính phủ đã xử lý bằng nhiều biện pháp như sử dụng Quỹ bình ổn giá, giảm thuế nhập khẩu. Đến nay giá xăng dầu thế giới vẫn tiếp tục tăng, tạo ra chênh lệch giữa giá cơ sở cao hơn giá bán trong nước hiện hành, nếu không điều chỉnh giá bán xăng dầu, kinh doanh xăng dầu sẽ gặp nhiều khó khăn, đồng thời tạo chênh lệch giữa giá xăng dầu trong nước với các nước lân cận (Trung Quốc, Lào, Campuchia) khoảng từ 4.313 đồng/lít đến 8.387 đồng/lít tuỳ theo từng mặt hàng và từng nước khiến tình trạng buôn lậu xăng dầu ở khu vực các tỉnh phía Nam diễn ra rất phức tạp. Để giải quyết tình hình trên, trong khi các giải pháp tài chính khác không còn: thuế suất thuế nhập khẩu một số mặt hàng xăng, dầu đã ở mức 0%, một số mặt hàng còn lại thuế suất thấp (3%)  và Quỹ Bình ổn giá đã sử dụng hết. Vì vậy, cần thiết phải tiếp tục điều chỉnh giá để phản ánh đúng giá hàng hoá, dịch vụ khi sản xuất, kinh doanh có sử dụng xăng dầu theo các nguyên tắc tính toán nêu dưới đây.

Căn cứ nguyên tắc tính giá cơ sở quy định tại Thông tư số 234/2009/TT-BTC ngày 9/12/2009 của Bộ Tài chính hướng dẫn cơ chế hình thành quản lý và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, Liên Bộ Tài chính - Công Thương chọn giải pháp điều hành giá xăng dầu như sau:

Nhà nước lùi thuế suất thuế nhập khẩu các chủng loại xăng, dầu về mức 0%;

Giảm sử dụng Quỹ Bình ổn giá các chủng loại xăng dầu xuống bằng mức trích Quỹ Bình ổn giá (300 đồng/lít, kg), cụ thể:

Xăng giảm sử dụng Quỹ BOG từ 1.400 đồng/lít xuống 300 đồng/lít;

Điêzen giảm sử dụng Quỹ BOG từ 1.240 đồng/lít xuống 300 đồng/lít;

Dầu hỏa giảm sử dụng Quỹ BOG từ 780 đồng/lít xuống 300 đồng/lít;

Dầu madut giảm sử dụng Quỹ BOG từ 1.610 đồng/kg xuống 300 đồng/kg;

Điều chỉnh giá bán các chủng loại xăng dầu trong nước (đã bao gồm thuế giá trị gia tăng) ở nhiệt độ thực tế và ở địa bàn gần cảng nhập khẩu, gần nhà máy sản xuất, chế biến xăng, dầu, cụ thể:

Xăng điều chỉnh tăng 2.100 đồng/lít (xăng RON 92 từ 20.800 đồng/lít lên mức 22.900 đồng/lít);

Điêzen điều chỉnh tăng 1.000 đồng/lít (điêzen 0,05S từ 20.400 đồng/lít lên mức 21.400 đồng/lít);

Dầu hỏa điều chỉnh tăng 600 đồng/lít (dầu hỏa từ 20.200 đồng/lít lên mức 20.800 đồng/lít)

Mazut điều chỉnh tăng 2.000 đồng/kg (madut 3,5S từ 16.800 đồng/lít lên mức 18.800 đồng/kg).

Thời gian thi hành mức sử dụng Quỹ BOG, mức giá xăng dầu trên đây được thực hiện kể từ 16 giờ ngày 7/3/2012.

Theo Liên bộ, nếu tính đủ thuế theo Barem thuế thì giá bán xăng dầu trong nước phải điều chỉnh tăng khoảng từ 4.200đ/lít đến 6.500đ/lít tuỳ theo từng chủng loại xăng dầu, mức điều chỉnh trên đây mới chỉ bằng từ 12,56% đên 40,95% mức đáng ra phải điều chỉnh theo quy định tại Nghị định 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.

Tổng số tiền giảm thu Ngân sách Nhà nước do thuế suất thuế nhập khẩu thấp hơn so với Barem quy định để giữ bình ổn giá xăng dầu trong năm 2011 ước khoảng 20.000 tỷ đồng; trong 2 tháng đầu năm 2012 ước khoảng 3.900 tỷ đồng.

Sau lần điều chỉnh giá xăng dầu trênđây, trong thời gian tới: tiếp tục thực hiện kinh doanh xăng dầu theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu, cụ thể: nếu giá thế giới tăng, thì điều chỉnh giá trong nước; nếu giá thế giớigiảm thì giảm sử dụng Quỹ BOG, khôi phục thuế nhập khẩu ởmức hợp lý nếu còn dư địathực hiện giảm giá bán.

Đồng thời, Liên Bộ tiếp tục chỉ đạo việc kiểm tra, kiểm soát thị trường, ngăn ngừa việc lợi dụng chủ trương điều hành giá xăng dầu để tăng giá hàng hoá, dịch vụ khác không hợp lý; đồng thời tích cực thực hiện chủ trương tiết kiệm xăng dầu của Chính phủ trong sản xuất và tiêu dùng.

                                                             Nguồn: Bao CT